2021 is een moeilijk jaar geweest voor iedereen en bood weinig perspectief voor verbetering. Om alle extra werkzaamheden te kunnen uitvoeren hebben we onder andere externe medewerkers moeten inhuren. Het Rijk heeft ons voor 2021 gecompenseerd met steunpakketten en er is extra geld beschikbaar gesteld voor specifieke doeleinden.
Het jaar 2021 is begonnen in een lockdown. Grote delen van de samenleving zijn gesloten en er gelden flinke beperkingen om elkaar te ontmoeten. Eind januari is de avondklok ingevoerd. Dat leidde in delen van het land tot flinke demonstraties die hier en daar uit de hand liepen. Ook in Medemblik is een serieuze dreiging aanwezig geweest waardoor we de genoodzaakt waren op te schalen en de binnenstad van Medemblik tijdelijk als veiligheidsrisico-gebied aan te wijzen. De avondklok duurde uiteindelijk tot 28 april. Onze Boa’s controleerden de naleving van de avondklok structureel en constateerden dat de meeste mensen zich er aan hielden. In januari is men ook begonnen met het vaccineren van mensen.
In januari is een corona-regisseur aangewezen. Deze had als rol om op basis van verzamelde informatie, regelgeving en afspraken de benodigde werkzaamheden uit te laten voeren. Hij fungeerde als een spin in het web en zorgde ook voor de maandelijkse verantwoording richting college en raad. Verder werden er nog steeds mensen ingehuurd om het extra werk te kunnen doen. Denk daarbij aan werkzaamheden op het gebied van communicatie, juridische zaken, economische zaken, financiën, openbare orde en veiligheid en omgevingszaken.
In februari stelde het Rijk een routekaart op die ons perspectief moest bieden in de ontwikkeling van het virus en de daarbij behorende afschaling van de maatregelen. Al snel blijkt dat het virus niet te voorspellen viel en de routekaart werd telkens bijgesteld. Voor de interne organisatie werd ook gebruik gemaakt van een scenariomodel op basis van de ernst van de besmettingsgraad. Hoe hoger de besmettingsgraad des te beperkter was de mogelijkheid om vanuit kantoor te werken. Lange tijd zijn alleen de meest essentiële taken vanuit het gemeentehuis uitgevoerd (burgerzaken, facilitair) en werkte nagenoeg iedereen vanuit huis.
De GRIP-4 situatie bleef tot juli van kracht en dat hield in dat het Regionaal Beleidsteam (RBT) wekelijks bijeenkomt om de stand van zaken te bespreken. Het RBT is ondersteund door het Regionaal Overleg Corona (ROC) en een daaraan gerelateerde ambtelijke juridische vakgroep waarin ook Medemblik zijn bijdrage heeft geleverd.
De besmettingen bleven in februari en maart oplopen en leidden tot de 3e Golf waarvoor de Britse variant verantwoordelijk was. Wijzigingen in regelgeving volgden elkaar snel op en we kregen veel vragen van burgers, instellingen en ondernemers. Economisch gaat het niet goed en het Rijk stelde geld beschikbaar om de ergste financiële problemen het hoofd te bieden. Wij ontvingen van het Rijk ook in 2021 een financieel pakket dat we konden besteden voor sociaal en maatschappelijke doeleinden. Via het ondernemersloket probeerden wij ondernemers te helpen en de weg te wijzen. De organisatie van de Tweede Kamerverkiezingen was een grote klus omdat het over 3 dagen is verspreid en er veel beschermende maatregelen getroffen moesten worden.
Door de oplopende besmettingen was de druk op de zorg erg hoog en pas eind april namen de besmettingen af. In mei en juni namen de besmettingen verder af en ging de samenleving weer langzaam open. Er wordt ook inmiddels nagedacht over de fase na corona van veerkracht en herstel. Regionaal wordt een werkgroep opgericht die ondersteuning biedt aan de individuele gemeenten.
Evenementen waren nog steeds niet mogelijk en ook onze kermissen konden niet doorgaan. Het EK-voetbal werd thuis bekeken en dat leidde niet tot problemen. In juli is de GRIP-4 situatie afgeschaald en trad het RBT terug. Vanaf dat moment was er wekelijks een burgemeestersoverleg ondersteunt door het ROC. De besmettingen liepen erg snel op door de Delta-variant en het kabinet nam maatregelen op het gebied van sport, evenementen en cultuur. De maatregelen leken te werken waarna weer versoepelingen werden doorgevoerd. Bijna iedereen die wil en kan is in augustus gevaccineerd. Ook de economie begon weer te draaien. Het kabinet besloot dat de regelingen NOW, TVL, Tozo, TONK en diverse fiscale maatregelen vanaf 1 oktober 2021 niet werden verlengd.
Vanaf 25 september ging de samenleving verder open en werd de anderhalve meter maatregel losgelaten. In ruil daarvoor moest op veel publieke plaatsen en bij evenementen een coronatoegangsbewijs getoond worden. Ondersteuning van de controle is een taak van de gemeente. Voor die taak is extra budget vanuit het Rijk beschikbaar. Ondertussen werd wel steeds duidelijker dat het sluitstuk van de regelgeving, handhaving, erg veel van gemeenten vergt. Ook in Medemblik was de druk op de handhaving groot. Regionaal is een handhavingslijn afgesproken en bestuurlijk geaccordeerd waarbij we eerst het gesprek aangaan, vervolgens waarschuwen en ten slotte daadwerkelijk gaan handhaven.
De coronacrisis is op het gebied van archivering als hotspot aangemerkt. Dat houdt in dat alle relevante informatie bewaard blijft. Wij hebben voor onszelf in beeld gebracht waar alle informatie is belegd zodat het gemakkelijk is terug te vinden.
Na fors oplopende besmettingen en steeds verdergaande beperkende maatregelen gingen we 19 december weer in een lockdown. Dit keer is de Omikron-variant daar debet aan. 2021 zal herinnerd worden als een bijzonder jaar.
Uw raad heeft ook in 2021 budgetten beschikbaar gesteld in verband met de corona-gerelateerde uitgaven die wij op dat moment konden inschatten. We hebben u in de Herfstnota 2021 tussentijds geïnformeerd over de besteding van deze budgetten. De onderstaande tabel bevat een overzicht van de corona-gerelateerde lasten en baten in 2021.
Omschrijving | Realisatie |
---|---|
Lasten | |
Programma 1: | |
Out of pocket kosten | 12.000 |
Beveiligingswerkzaamheden | 73.000 |
Thuisbezorgen reisdocumenten | 53.000 |
Tweede Kamerverkiezingen | 93.000 |
Corona gerelateerde inhuur | 276.000 |
Totaal Programma 1 | 507.000 |
Programma 2: | |
Out of pocket kosten | 3.000 |
Specifieke Uitkering IJsbanen en Zwembaden | 117.000 |
Tegemoetkoming verhuurders sportaccommodaties | 34.000 |
Noodsteun regionale en culturele infrastructuur | 285.000 |
Noodfonds maatschappelijke voorzieningen | 176.000 |
Ondersteuning dorpshuizen | 32.000 |
Compensatie en continuïteitsbijdrage leerlingenvervoer en OV-Taxi | 235.000 |
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) | 70.000 |
Compensatie zorgaanbieders | 131.000 |
Corona gerelateerde inhuur | 19.000 |
Totaal Programma 2 | 1.102.000 |
Programma 3: | |
Out of pocket kosten | 12.000 |
Afvalverwerking | 70.000 |
Corona gerelateerde inhuur | 562.000 |
Totaal Programma 3 | 644.000 |
TOTAAL | 2.253.000 |
Baten (exclusief steunpakketten) | |
Specifieke Uitkering IJsbanen en Zwembaden | 176.000 |
Tegemoetkoming verhuurders sportaccommodaties | 34.000 |
Noodsteun regionale en culturele infrastructuur | 146.000 |
Corona gerelateerde inhuur | 131.000 |
TOTAAL | 487.000 |
Om gemeenten te compenseren voor de extra kosten heeft het Rijk financiële steunpakketten beschikbaar gesteld. De onderstaande tabel bevat een overzicht van ons aandeel in deze steunpakketten in 2021:
Cluster algemene uitkering: | 2021 |
---|---|
Bestuur en algemene ondersteuning | 59.000 |
Cultuur en ontspanning | 364.000 |
Eigen middelen | 11.000 |
Inkomen en participatie | 656.000 |
Jeugd | 107.000 |
Maatschappelijke ondersteuning | 314.000 |
Samenkracht en burgerparticipatie | 33.000 |
Riolering en reiniging | 70.000 |
Schrappen opschalingskorting | 355.000 |
Totaal | 1.969.000 |